Klinische studies: innovatie ten aanzien van menselijke gezondheid
Clinical Trial Day staat stil bij geneesmiddelonderzoek dat bij mensen wordt uitgevoerd. De onderzoeksresultaten zijn voor zowel patiënten als onderzoekers van groot belang. “Het geeft bijvoorbeeld meer inzage in voordelen en risico’s van nieuwe behandelingen. Ook brengt klinisch onderzoek ons dichter bij het vinden van nieuwe behandelmogelijkheden,” schetst Paul Hoebee, Head of Clinical Development & Operations bij Boehringer Ingelheim.
Klinische studies doen onderzoek naar nieuwe behandelingen, geneesmiddelen, vaccins of diagnostische procedures. Ook worden soms nieuwe toepassingen van bestaande geneesmiddelen onderzocht. Gedurende vier verschillende fases wijden onderzoekers zich vol overgave aan veiligheid én effectiviteit van een nieuw geneesmiddel of behandelmethode. Daarbij wordt de ervaring binnen klinisch onderzoek voor een patiënt zo min mogelijk belastend gemaakt. Altijd met grote zorg voor veiligheid, vertrouwen en helderheid. Dat moet ook wel, gezien de dankbaarheid van de onderzoekers en farmaceutische bedrijven naar de patiënt toe: deelnemers leveren een significante bijdrage voor andere mensen met dezelfde aandoening. Juist dat is waarom klinisch onderzoek zo belangrijk is.
Het maximale bieden
Het zijn vaak kwetsbare patiënten die deelnemen aan klinisch onderzoek. Daarom wordt de belasting van patiënten zo minimaal mogelijk gehouden. Zo ook bij het onderzoekscentrum PreCare Trial & Recruitment (PT&R). Het bedrijf in Born is ruim dertig jaar gespecialiseerd in medisch wetenschappelijk onderzoek. “Vroeg of laat zijn we allemaal patiënt – potentieel, althans”, illustreert Viviënne van de Walle, arts en eigenaar van PT&R. “Dan wil je de beste behandeling hebben: een methode met de minste bijwerkingen en met het beste resultaat. Klinisch onderzoek is nodig om mensen het maximale te kunnen bieden.”
Precisie en verbetering
Met klinische studies werken onderzoekers continu aan een betere behandeling voor iedere patiënt. Van de Walle geeft daar een bevattelijk voorbeeld van: “De één neemt bij hoofdpijn een aspirine, de ander paracetemol omdat aspirine voor hem of haar niet werkt. Dat is een heel eenvoudig, alledaags voorbeeld. Laat staan als je het hebt over grotere ziektebeelden. Met name bij oncologie, dan wil je steeds meer precisiegeneeskunde kunnen geven.”
Aan de tekentafel
Om het maximale uit klinische studies te halen, is de juiste verhouding tussen onderzoeker, patiënt, en opdrachtgever/sponsor volgens Van de Walle essentieel. “Mijn grote wens naar de farmaceutische industrie: luister naar diegenen die het onderzoek doen. Ontwikkel producten en methoden die een toegevoegde waarde hebben. Als je een protocol schrijft of een studie gaat doen, praat dan al met ons als je aan de tekentafel zit. Wij hebben namelijk ook de banden met de patiënten. Je kunt achter een bureau van alles bedenken, maar wellicht is het in de praktijk niet eens haalbaar. Of is een traject zo zwaar dat we een patiënt niet kunnen motiveren om mee te doen of in een onderzoek te blijven. Het kan ook dat de data die je verzamelt onbetrouwbaar zijn. Zonde! Neem ons dus mee in het proces.”
Klinisch onderzoek als vakspecialisme
Ook op grotere schaal zijn er manieren om het belang van klinische studies in Nederland verder te onderstrepen. België heeft recentelijk bijvoorbeeld bij koninklijk besluit Klinisch Farmaceutische Geneeskunde aangemerkt als een vakspecialisme. “Nederland heeft de mogelijkheid gehad om daarin mee te gaan mee te gaan maar hier is niet voor gekozen. Dat vind ik echt een hele grote gemiste kans”, zegt Van de Walle. “Door dit ook in Nederland te doen, wordt het vak interessanter voor jonge artsen. Trajecten zijn zo complex geworden de laatste jaren – ook door hybride werkwijzen en portals waarmee we als onderzoekers moeten werken. Dat maakt het niet meer zo makkelijk om onderzoek ‘erbij te doen’ als behandelend arts. Maak het tot een vak – net zoals een cardioloog, gynaecoloog of een huisarts dat is.”
Op alle fronten wordt klinisch onderzoek dus met de grootste zorg uitgevoerd. Altijd zo laagdrempelig mogelijk voor de deelnemende patiënt. Een dag als Clinical Trial Day onderstreept het ook: de onderzoeken maken een verschil. Samen komen deelnemers en onderzoekers tot vernieuwingen ten aanzien van menselijke gezondheid.