Meer dan twee derde van de artikels over schizofrenie voeden negatief stigma

Uit een analyse van alle online krantenartikels die in België verschenen tussen 5 september ’23 en 5 september ’24 blijkt dat er in maar liefst 564 van die artikels verwezen wordt naar de psychische aandoening schizofrenie. Al blijkt die berichtgeving niet in balans. Volgens onderzoek dat farmabedrijf Boehringer Ingelheim liet uitvoeren, wordt de aandoening te vaak negatief geframed. In 28% van die berichten wordt schizofrenie direct gelinkt aan criminaliteit of druggebruik, bijvoorbeeld in artikels over arrestaties of geweldpleging waarbij de dader lijdt aan schizofrenie. 

Daarnaast wordt schizofrenie in 40% van die 564 Belgische artikels gebruikt als een metafoor voor onvoorspelbaar of irrationeel gedrag of tegendraadse situaties. De laatste politieke wapenfeiten, kunst, administratieve processen, ze werden in de media allemaal “schizofreen” bevonden. Ook parlementsleden zondigen zich aan het gebruik van schizofrenie als negatieve metafoor, bijvoorbeeld in een parlementaire discussie uit november 2023 over de Vlaamse huurmarkt. 

Slechts een magere 16% van de artikels berichtte op een meer constructieve manier over de aandoeningen. Ze hebben het dan bijvoorbeeld over doorbraken in wetenschappelijk onderzoek (6%) naar schizofrenie, geven positief informatieve (3%) berichtgeving over de aandoening of bevatten een persoonlijke getuigenis die niet de nadruk legt op drugs of misdaad (7%). 

Negatieve berichtgeving en het metaforisch gebruik voedt het maatschappelijke stigma rond de aandoeningen. Doordat de beeldvorming vooral focust op specifieke symptomen zoals waanbeelden of het horen van stemmen, onstaat er ook een beperkt idee van schizofrenie. 

Chiedza Kaitano, general manager Boehringer Ingelheim Belgium & Luxemburg vindt het belangrijk dat ook andere symptomen meer aandacht krijgen: “Er is veel minder bewustzijn rond de cognitieve symptomen van schizofrenie. Dat zijn symptomen die moeilijkheden geven bij het denken, zoals geheugenverlies, aandachtsstoornissen, problemen bij probleemoplossend denken of moeite hebben in sociale situaties. Dat is jammer want die symptomen kunnen ook zeer disruptief zijn voor het dagelijkse leven van de 0,5 tot 1,5% van de Belgen die met de aandoening leven.[1] Het volgen van een treinschema of rekeningen afbetalen zijn daardoor zeer moeilijke opdrachten.”

Het stigma heeft niet enkel een negatieve invloed op de algemene perceptie. Het maakt voor patiënten de stap ook groter om over hun mentale gezondheid te praten of op zoek te gaan naar hulp. “Schizofrenie heeft een grote impact op het leven van patiënten. Zo hebben ze wel 6 tot 7 keer meer kans op werkloosheid,[2]” zegt Chiedza Kaitano. “Het bestrijden van het stigma kan echt een grote therapeutische waarde hebben voor mensen die met de aandoening kampen. Bewustwording rond schizofrenie is noodzakelijk om mensen en journalisten meer inzicht te geven in de aandoening. Betere bewustwording kan echt bijdragen tot genuanceerde en accurate berichtgeving rond schizofrenie."

De Wereldgezondheidsorganisatie is bezorgd over het wijdverspreide stigma rond psychische aandoeningen en benadrukt dat stigma een schadelijke invloed heeft op sociale relaties en kan leiden tot uitsluiting en discriminatie. Dat creëert volgens het WHO op zijn beurt aanzienlijke barrières voor mensen die op zoek zijn naar gepaste gezondheidszorg en ondersteuning. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke ijverde in de federale regering de afgelopen jaren al voor meer bewustzijn en middelen voor mentale gezondheid. “Toch hopen we dat de volgende regeringen meer voorbij depressie, burnout en angststoornissen zullen kijken. Er is dringend nood aan een beter ondersteunend kader dat een geïntegreerde aanpak van geestelijke gezondheidszorg en sociale ondersteuning bevordert. Een recent rapport van het Oxford Health Policy Forum dat we ondersteunden via een educatieve subsidie, identificeert enkele belangrijke aanbevelingen voor het verbeteren van de behandeling van schizofrenie[3]”, zo besluit Chiedza Kaitano.

###
 

Over Boehringer Ingelheim

Boehringer Ingelheim werkt aan baanbrekende behandelingen die het leven van mensen en dieren verbeteren. Als toonaangevend onderzoeksgedreven biofarmaceutisch bedrijf creëert het bedrijf waarde door innovatie op gebieden met een hoge onvervulde medische behoefte. Boehringer Ingelheim werd opgericht in 1885 en is sindsdien eigendom van de familie. Het bedrijf heeft een langetermijnperspectief. Ongeveer 53.500 werknemers bedienen meer dan 130 markten in de drie bedrijfsgebieden: Menselijke gezondheid, Diergezondheid en Biofarmaceutische contractproductie. Lees meer op 

www.boehringer-ingelheim.com/be 

Gedetailleerde data van de studie zijn op verzoek beschikbaar.

MPR-BE-100739 11/2024